Әрбір адам бұл өмірге белгілі бір мақсатпен келеді. Бұл жай ғана күнделікті тіршіліктен құралған өмір емес, бұл – өзін табу, қоғамға пайда әкелу, адамзат игілігі үшін өмір сүру жолындағы күрделі сапар. «Менің өмірлік миссиям қандай болмақ?» деген сұрақ адам өмірінің ең терең, мәнді сұрақтарының бірі. Бұл сұраққа жауап табу – рухани жетілу жолындағы ең үлкен қадамдардың бірі.
Өмірлік миссия – бұл тек бір салада табысқа жету емес, ол адамның ішкі жан дүниесімен үйлесім табуы, өзінің кім екенін түсінуі, өзінің қоғамдағы орнын сезінуі. Ол – адамның жүрегінен туындайтын, өмірінің мәнін ашатын, мақсаттарға бағыттайтын шамшырақ.
Көп жағдайда адамдар күнделікті күйбең тіршіліктің шырмауында жүріп, өзінің ішкі дауысына құлақ аспай жатады. Дегенмен, жүрек түкпіріндегі «Мен не үшін келдім бұл өмірге?» деген сұрақ адамды ерте ме, кеш пе, ойландыра бастайды. Сол сәтте адам өзін іздеуге, өз миссиясын тануға ұмтылады.
Әр адам өмірге бір-біріне қызмет ету үшін келеді деген сенімдемін. Егер менің білімім, тәжірибем, сөзім немесе ісім біреудің өмірін жақсы жаққа өзгертсе – мен өз миссиямды орындап келемін деп есептеймін.
Мен болашақта қай салада жүрсем де, менің басты ұстанымым – адал еңбек ету, рухани тазалықты сақтау және айналамдағыларға үлгі болу. Бұл – менің миссиямның негізі.
Мен үшін білім – ең үлкен байлық, әрі басты құрал. Өзімнің мүмкіндіктерімді барынша дамытып, ғылым мен өнер, әдебиет пен дін салаларында терең білім алып, оны ел игілігіне жұмсау – бұл менің мақсатым ғана емес, парызым. Қазақ елінің дамуына үлес қосу, ана тілім мен мәдениетімді сақтау және дамыту – бұл да менің өмірлік жолымның маңызды бөлігі.
Өзің үшін өмір сүру – бұл бір кезең. Бірақ өзің арқылы өзгелерге жақсылық жасау – бұл әлдеқайда биік миссия. Болашақта үлкен жауапкершілікті жүктей алатын тұлға болғым келеді. Ел ішіндегі мәселелерге бейжай қарамай, оларды шешуге атсалысатын, жастарға бағыт беретін, әділдік пен имандылық жолын ұстанатын тұлға болу – менің үлкен армандарымның бірі. Тұлғалар өмірінен мысалдар келтірейікші:
Мұхаммед (с.ғ.с.) Пайғамбар – адамзатқа тура жол көрсетуші
Барша мұсылман үшін ең үлкен үлгі – Мұхаммед пайғамбар (с.ғ.с.). Оның өмірлік миссиясы – адамзатты қараңғылықтан иманға, зұлымдықтан әділетке, надандықтан білімге жеткізу болды. Ол 40 жасында пайғамбарлықты қабыл алып, өмірінің соңына дейін Алланың дінін тарату жолында ауыр сынақтарға төтеп берді.
Ол әділдік пен мейірімділікті өмірінің ұстанымына айналдырды. Бірде біреуге қол көтермеді, кек қайтармады, дұшпандарына да кешіріммен қарады. Бұл – шынайы өмірлік миссияның асқақ үлгісі.
2. Абай Құнанбайұлы – дінді рухани тазалықпен ұштастырған ойшыл
Абай өмірлік миссиясын терең түсінген тұлға. Ол өз заманының рухани күйреуіне қарсы күресті. Оның миссиясы – халықты надандықтан, жалқаулық пен имансыздықтан арылтып, дін мен ғылымды үндестіре отырып рухани жаңғыруға шақыру еді.
Абайдың «Қара сөздерінде» ол Аллаға сенім, адал еңбек, адамгершілік пен жүрек тазалығы жайында терең ой қозғайды. Оның:
«Алланың өзі де рас, сөзі де рас»
деген бір ауыз сөзі – иман мен ақиқатты мойындаудың анық дәлелі.
3. Ахмет Ясауи – түркі жұртына исламды насихаттаған рухани ұстаз
XI ғасырда өмір сүрген Қожа Ахмет Ясауи – бүкіл түркі әлемінің ислам дінін терең қабылдауына үлкен ықпал еткен сопы, ғұлама. Оның өмірлік миссиясы – дінді халыққа түсінікті тілде жеткізу, имандылықты күнделікті өмірмен ұштастыру болды.
Ол байлықты, атақ-даңқты емес, рухани тазаруды насихаттады. Оның «Диуани хикмет» атты еңбегі – дін мен адамгершілік қағидаттарын біріктірген өмірлік жолдың жарқын көрінісі.
4. Ыбырай Алтынсарин – имандылық пен білімді ұштастырған ағартушы
Ыбырай Алтынсарин қазақ даласында алғаш мектеп ашып, оқу-ағарту ісін бастаған кезде, ол тек білім емес, имандылық негізінде тәлім беруді өмірлік мақсаты санады. Оның мектеп бағдарламаларында дін негіздері, адамгершілік, еңбекқорлық, кішіпейілділік туралы кеңінен айтылды.
Ол былай деген:
«Бір Аллаға сыйынып, кел, балалар, оқылық!»
– бұл сөзден оның миссиясының Аллаға құлшылық пен білімге үндегенін көреміз.
5. Хасан әл-Басри – тақуалық пен шыншылдық үлгісі
Исламның алғашқы буын ғалымдарының бірі – Хасан әл-Басри өмір бойы тақуалықпен өмір сүрген. Оның миссиясы – қоғамды дінсіздіктен, дүниеге құмарлықтан арылтып, шынайы иманға келтіру еді. Ол өмірінде ешқашан жалған сөйлемеген, әділетсіз билікке қарсы тұрып, шындықты тайсалмай айтқан.
Ол:
«Ақырет үшін өмір сүр, дүниені жүрекке емес, қолыңа ұста»
деген терең мағыналы сөздерімен өз заманындағы және кейінгі ұрпаққа бағыт беріп кетті.Жоғарыда аталған тұлғалардың әрқайсысының өмірі – нақты бір өмірлік миссияның жарқын көрінісі. Олар Алланың разылығын мақсат тұтты, қоғамға пайда келтірді, имандылықты ту етті.
Қазіргі заманда материалдық құндылықтар алдыңғы қатарға шыққанымен, шынайы өмірлік миссия рухани құндылықтармен ғана өлшенеді деп есептеймін. Сабыр, қайырымдылық, шүкіршілік, кешірімшіл болу – бұл мен ұмтылатын қасиеттер. Тек рухани бай адам ғана өз миссиясын толық сезініп, соған сай әрекет ете алады.
«Менің өмірлік миссиям қандай болмақ?» деген сұрақтың жауабы өмір бойы тереңдей беретін, өзгеріп, толыға түсетін сұрақ. Қазір менің түсінігім бойынша, өмірлік миссиям – өзімді дамытып, елім үшін еңбек ету, жақсылықтың жаршысы болу, рухани құндылықтарды сақтап, оны келер ұрпаққа жеткізу. Бұл жолда мен білім алып, тәжірибе жинап, өмірдің әр кезеңінен сабақ алып, болашаққа сеніммен қадам басамын.
Нұркен Мағриденұлы
