Зелимхан Асабалиевич, өмір жолыңыз күрделі кезеңдермен басталыпты. Отбасыңыздың қазақ жеріне келу тарихы туралы айтып берсеңіз.
Зелимхан Зубариев:
Иә, біздің отбасы тағдырдың жазуымен қазақ жеріне 1944 жылы келді. Ол кезде шешен және ингуш халықтарын жаппай жер аудару саясаты жүріп жатты. Мен өзім 1951 жылы Алматы облысында дүниеге келдім. Әкем мен шешем сол зұлмат жылдарда жан сақтау үшін қазақтың қарапайым ауылдарына паналап, тіршілік кешті. Қазақ халқы біздің ата-бабамызға тек пана ғана емес, нағыз туысындай қолдау көрсетті. Олар өздерінің тар дастарханының жартысын бізге бөліп берді. Үйлеріне кіргізіп, тіпті жетім қалған балаларды асырап та алды. Біз оларға өмір бойы қарыздармыз. Бұл жақсылықты ұмыту мүмкін емес. Сол себепті мен қайда жүрсем де қазақ халқын өз туғанымдай көремін.
Бүгінгі таңда сіз іскер азамат қана емес, қоғам белсендісі ретінде де танылып отырсыз. Қоғамдық қызметіңіздің басты мәні неде?
Зелимхан Зубариев:
Мен үшін қоғамдық қызмет – бұл парыз. Мен қазақ халқынан не алсам, соны қайтарғым келеді. Жаңа ұрпаққа, жастарға дұрыс бағыт-бағдар беру керек деп есептеймін. Атырау облысында “Вайнах” шешен-ингуш этномәдени бірлестігін басқардым. Бұл бірлестікте біз тек өз ұлтымыздың емес, барша қазақстандықтардың мәдени мұрасын насихаттауға күш салып жүрміз. Этносаралық достықты сақтап қалу – біздің ортақ мүддеміз. Өз ұлтымның мәдениетін сақтау арқылы мен қазақ халқының кеңдігін, толеранттылығын дәріптеймін. Әртүрлі этнос өкілдерінің бейбіт өмір сүруі – бұл Қазақстандағы тұрақтылықтың кепілі. Осындай қоғамда өмір сүріп жатқанымыз – үлкен бақ. Сондықтан, біз де елге пайда әкелуіміз керек.
Ұл-қыздарыңызға қандай тәрбие бердіңіз? Қазақылықты сіңіру мәселесіне қалай қарайсыз?
Зелимхан Зубариев:
Мен балаларыма ең алдымен еңбекқорлық пен адалдықты үйреттім. Қазақтың салт-дәстүрі мен тілін үйренуге баса мән бердім. Өзім шешен ұлтынан болсам да, балаларым қазақша еркін сөйлейді. Олар қазақша ойлайды, қазақша өмір сүреді. Себебі біздің бар тіршілігіміз – қазақ қоғамының ішінде жүріп жатыр. Қазақтың үлкенге құрмет, кішіге ізет көрсету салтын үйден бастау керек деп білемін. Ұлттық дәстүр, отбасылық тәрбие – ұлттың негізі. Менің балам да, немерем де “Сәлеметсіз бе?” деп есік ашады. Қазақтың тойы мен азасына бірдей барамыз. Осы арқылы олар ұлтқа қызмет етудің не екенін ұғып өсіп келеді.
Сізді көпшілік Қазақстан халқы Ассамблеясының мүшесі ретінде де біледі. Бұл институттың қоғамдағы рөлі туралы не айтар едіңіз?
Зелимхан Зубариев:
Қазақстан Халқы Ассамблеясы – бірлік пен бейбітшіліктің символы. Бұл ұйым түрлі ұлттар мен ұлыстардың ортақ мүдде төңірегінде біріккенін айқын көрсетеді. Мен Ассамблея аясында талай форумдар мен іс-шараларға қатысып келемін. Әр жолы адамдардың шынайы достығы мен өзара түсіністігіне куә боламын. Ассамблея арқылы этностар бір-бірінің тілін, дәстүрін, мәдениетін танып жатыр. Мұндай орта бір-бірін тануға, құрметтеуге мүмкіндік береді. Елбасының «Татулық – тұрақтылық негізі» деген сөзі бекер емес. Бүгінде Қазақстанның әр азаматы – біртұтас ұлттың мүшесі. Бізді бөлетін емес, біріктіретін құндылықтар маңызды. Сондықтан, Ассамблея – ұлттық қауіпсіздіктің де кепілі деп ойлаймын.
Соңғы сұрақ: жастарға, әсіресе этносаралық ортада өмір сүріп жатқан ұрпаққа қандай кеңес берер едіңіз?
Зелимхан Зубариев:
Бүгінгі жастар – ертеңгі елдің иесі. Сол себепті олар өз тарихын, тілін, мәдениетін білуімен қатар, осы елге адал қызмет етуі керек. Қазақ халқы — бауырмал, кеңпейіл, достыққа берік халық. Бірақ оны жастар ұмытпауы керек. Тек алғанмен емес, бергенмен де танылатын азамат болу керек. Мемлекеттен не алам деп емес, не берем деп өмір сүру керек. Қанымыз басқа болса да, жанымыз – қазақ. Мен осы сөзді өз өміріммен дәлелдеп келемін. Сондықтан жастар да осындай рухпен өссе екен деймін. Бірлік пен татулық – болашақтың кепілі. Осы елге құрмет – болашағыңа қызмет.