Зұлымдық – адамзат қоғамында кездесетін ең ауыр күнәлардың бірі. Ислам дінінде зұлымдық жасау – тыйым салынған іс-әрекет және ауыр жауапкершілікті талап ететін күнә. Зұлымдық дегеніміз – біреудің құқығын бұзу, әділетсіздік жасау, өзгенің өміріне, ар-намысына, мүлкіне немесе еркіндігіне нұқсан келтіру.
Зұлымдықтың мәні мен түрлері
Исламда зұлымдық үш негізгі түрге бөлінеді:
1. Аллаға зұлымдық: Бұл – ең үлкен зұлымдық. Ол ширк (Аллаға серік қосу) немесе Оның әмірлеріне қарсы келу арқылы көрінеді. Құранда Алла былай дейді:
«Шынында, серік қосу – ең үлкен зұлымдық.» (Лұқман сүресі, 13-аят).
2. Өзіне зұлымдық: Бұл – адамның өз өмірін, денсаулығын немесе рухани жағдайын әдейі нашарлатуы. Мысалы, харам істерге бой алдыру, намаз оқымау немесе Алланың бұйрықтарын орындамау – адамның өзіне жасаған зұлымдығы.
3. Басқа адамдарға немесе табиғатқа зұлымдық: Бұл – біреудің мүлкін тартып алу, жала жабу, қорлау, әділетсіз үкім шығару, сонымен қатар табиғатты бүлдіру сияқты әрекеттер. Мұндай зұлымдықтар тек жәбірленушіге ғана емес, қоғамға да зиян тигізеді.
Зұлымдықтың салдары
Ислам діні зұлымдықты қатты айыптайды. Құран мен хадистерде зұлымдықтың бұл дүниеде де, ақыретте де ауыр жазасы болатыны ескертілген. Алла Тағала Құранда былай дейді:
«Зұлымдық жасағандардың соңы қандай болғанына қарашы!» (Әли Имран сүресі, 137-аят).
Зұлымдық жасаған адам бұл дүниеде жәбірленушінің қарғысына, адамдардың жеккөрушілігіне ұшыраса, ақыретте Алланың әділ сотында қатаң жазаланады. Пайғамбар Мұхаммед (оған Алланың сәлемі мен игілігі болсын) былай деген:
«Зұлымдықтан сақтаныңдар, өйткені ол қиямет күні қараңғылыққа әкеледі.» (Муслим хадисі).
Исламда зұлымдыққа қарсы тұру
Ислам зұлымдықты түбірімен жоюды және әділдік орнатуды бұйырады. Мұсылманға зұлымдық жасаудан ғана емес, сонымен қатар зұлымдыққа куә болғанда үндемей қалудан да сақтану бұйырылған. Зұлымдыққа қарсы тұрудың негізгі жолдары:
• Әділдікке ұмтылу: Әрбір іс-әрекетте әділетті болу – мұсылманның басты міндеттерінің бірі.
• Кешірім мен мейірімділік: Құранда Алла мұсылмандарды кешірімді және сабырлы болуға шақырады: «Жақсылық пен жамандық тең емес. Жамандықты ең жақсы мінезбен қайтар. Сол кезде сенің дұшпаның жақын досыңдай болып кетеді.» (Фуссилат сүресі, 34-аят).
• Зұлымдыққа қарсы шығу: Мұсылман адам әділетсіздік көргенде үнсіз қалмауы тиіс. Бұл Пайғамбардың сүннетіне сәйкес келеді: «Сендерден кім зұлымдықты көрсе, оны қолымен өзгертсін. Егер оған шамасы келмесе, тілімен айыптасын. Егер оған да шамасы жетпесе, жүрегімен қарсы болсын, бірақ бұл – иманның ең әлсіз деңгейі.» (Муслим хадисі).
Қорытынды
Зұлымдық – адам баласының рухани және моральдық дамуына үлкен кедергі келтіретін ауыр күнә. Ислам зұлымдықты мүлдем қабылдамайды және оның кез келген түрінен аулақ болуға шақырады. Әділеттілік, мейірімділік және кешірім – зұлымдыққа қарсы ең мықты қару. Мұсылман адам әрқашан Алланың разылығын көздеп, зұлымдықтан сақтануы және оны жою үшін әрекет етуі тиіс.
Рустам Сулейменов,
Қ. Мұңайтпасов мешітінің наиб имамы
